آلرژی چیست؟ انواع و درمان آن
آلرژی واکنش سیستم ایمنی بدن به یک ماده خارجی می باشد و می تواند علائم کم یا زیادی داشته باشد. در صورتی که شدت علائم آلرژی زیاد شود، می تواند سلامت بدن را به خطر بیندازد؛ لذا تشخیص نوع آلرژی و درمان آن بسیار مهم است. در این مقاله در مورد آلرژی، انواع آلرژی و راهکارهای مختلف برای کنترل و درمان آن، سخن گفته ایم.
آلرژی چیست ؟
وقتی سیستم ایمنی بدن به یک ماده خارجی واکنش نشان می دهد، آلرژی یا حساسیت اتفاق میفتد. در این حالت، سیستم دفاعی بدن به علت تشخیص یک آلرژن مضر، آنتی بادی تولید می کند و واکنش آن می تواند سبب التهاب پوست، سینوس ها، مجاری تنفسی یا دستگاه گوارش شود. خیلی از افراد آلرژی را با سرماخوردگی اشتباه می گیرند؛ می توانید برای اطلاعات بیشتر به مقاله تفاوت آلرژی و سرماخوردگی مراجعه کنید.
شدت واکنش ها و علامت های سیستم عصبی بدن در افراد مختلف، متفاوت می باشد و علامت های شدید آلرژی می تواند خطرناک باشد. می توان گفت اکثر آلرژی یا حساسیت ها درمانی ندارند، اما با انجام برخی راهکارها، می توان واکنش ها و علائم آن را کاهش داد.
انواع آلرژی
برخی از آلرژی ها فصلی هستند یا در مواقع خاصی رخ می دهد، اما برخی دیگر از آلرژی ها ممکن است همیشگی باشند. انواع مختلف آلرژی به شرح زیر می باشد:
حساسیت یا آلرژی فصلی
آلرژی فصلی که به آن رینیت آلرژی یا تب یونجه نیز می گویند، در فصل خاصی رخ می دهد. گرده های گیاهان موجود در هوا، موجب آلرژی فصلی و بروز علائمی مثل عطسه، خارش بینی، چشم یا سقف دهان، آبریزش بینی و قرمزی یا تورم چشم می شوند. این گرده ها با توجه به فصل متفاوت هستند و فصل آلرژی می تواند از اوایل بهار تا اواخر پاییز باشد؛ اما اغلب آلرژی های فصلی در بهار رخ می دهند.
درختان بلوط، نارون، توسکا، افرا، سرو کوهی و زیتون در بهار، علف های هرز مثل چنار انگلیسی، برمودا و تیموتی در تابستان و گیاه راگوید در پاییز موجب ایجاد آلرژی می شوند.
حساسیت غذایی
انسان می تواند نسبت به غذاهای مختلفی، آلرژی داشته باشد؛ برای مثال شیر، تخم مرغ، قارچ، بادنجان، کیوی، ماهی و سویا مواد غذایی حساسیت زا محسوب می شوند. از علائم آلرژی غذایی می توان به سوزن سوزن شدن لب ها، تورم لب، صورت، زبان یا گلو، آنافیلاکسی و کهیر اشاره کرد که با مصرف یک نوع ماده غذایی حساسیت زا ایجاد می شوند. آلرژی غذایی ممکن است تا چند دقیقه و یا چند ساعت پس از مصرف ماده غذایی حساسیت زا رخ دهد.
حساسیت یا آلرژی به نیش حشرات
حشراتی مانند زنبور سرخ و زنبور زرد و مورچه آتشین می توانند حساسیت و آلرژی ایجاد کنند. حتی حشراتی که نیش ندارند، مانند سوسک ها یا مایت های غبار خانگی نیز ممکن است حساسیت زا باشند و ممکن است سبب ابتلا به بیماری هایی نظیر آسم بشوند. از مهم ترین علائم آلرژی به نیش حشرات، تورم در محل نیش، خارش یا کهیر در سراسر بدن، سرفه، گرفتگی قفسه سینه، تنگی نفس و خس خس سینه می باشد.
حساسیت دارویی
آلرژی دارویی با عوارض داروها متفاوت است و تنها در افراد کمی اتفاق میفتد. همچنین تشخیص علت آلرژی به دارو بر اساس سابقه و علائم بیماری فرد صورت می گیرد و حتی ممکن است انجام آزمایش پوست، لازم و ضروری باشد. علائم های آلرژی دارویی کهیر، خارش پوستی، راش، تورم صورت، خس خس سینه و آنافیلاکسی می باشند. لازم به ذکر است که معمولا پنی سیلین و آسپرین شایع ترین آلرژی های دارویی را ایجاد می کنند.
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک یا اگزما مقاومت پوست را در برابر عوامل محیطی کم می کند و سبب آسیب دیدن پوست می شود که خشکی پوست یکی از شایع ترین علامت درماتیت آتوپیک می باشد. از نشانه های مهم دیگر این بیماری می توان به خارش، قرمزی پوست و پوسته پوسته شدن آن اشاره کرد. اسانس ها و مواد نگهدارنده ای که در برخی از محصولات آرایشی استفاده می شوند، می توانند باعث بروز واکنش های آلرژیک شوند. می توانید برای مطالعه ی بیشتر در مورد اگزما، مقاله درمان اگزمای پوستی در فصل پاییز را بخوانید.
حساسیت به حیوانات خانگی
بعضی از افراد ممکن است به پروتئین های موجود در سلول های پوست، بزاق یا ادرار حیوانات خانگی، حساسیت داشته باشند که حتی می تواند منجر به آسم شود. عطسه، سرفه، آبریزش بینی، خارش چشم و خارش بینی علائم آلرژی به حیوانات خانگی می باشند.
حساسیت به لاتکس از انواع حساسیت
اگر بدن فرد لاتکس را با یک ماده مضر اشتباه بگیرد، به آن حساسیت نشان می دهد و سبب ایجاد خارش پوست، کهیر یا حتی آنافیلاکسی می شود. اگر فرد به لاتکس حساسیت داشته باشد، بهتر است از تماس با آنها خودداری کند زیرا آلرژی به لاتکس می تواند خطرناک باشد.
درمان آلرژی
همان طور که گفتیم آلرژی درمان به خصوصی ندارد و فقط می توان آن را کنترل کرد و کاهش داد. برخی از آلرژی ها ممکن است به مرور زمان در کودکان رفع شوند اما برای برخی دیگر از آلرژی ها، می توان از داروهای آلرژی که توسط پزشک متخصص تجویز می شود استفاده کرد.
چه کودکان و چه بزرگسالان می توانند با انجام تست آلرژی، نوع آن را تشخیص دهند و به درمان آن اقدام کنند. به طور کلی دارودرمانی، ایمونوتراپی، تغییر در محل و محیط زندگی و تغییر در رژیم غذایی به بهبود آلرژی کمک می کند.
قرص آلرژی و حساسیت
داروهای ضد حساسیت زیادی هستند که می توانند علائم آلرژی را کاهش دهند، برخی از پزشکان داروهایی مثل هیدروکسی زین به عنوان ضد حساسیت، ایروکاست برای آسم و آلرژی و سیتریزین داروی آلرژی را تجویز می کنند. همچنین داروهای زادیتن، کتوتیفن، ترفنادین، لوراتادین و آستمیزول نیز برای کاهش آلرژی مصرف می شوند.
داروهای ذکر شده می تواند علائم آلرژی را کاهش دهد و کمک کننده باشد، هر چند دقت داشته باشید که برای مصرف هر گونه دارو، باید ابتدا به پزشک مراجعه کنید و به تجویز او عمل کنید.
قرص ضد حساسیت پوستی
زمانی که بدن با عامل حساسیت زا مواجه می شود، هیستامین در بدن ترشح می شود که داروی آنتی هیستامین می تواند اثرات هیستامین یا علائم آلرژی را کاهش دهد. همچنین فکسوفنادین، لوراتادین و ستیریزین از جمله آنتی هیستامین هایی هستند که می توانند مفید واقع شوند. اما باز هم تکرار می کنیم که برای مصرف هر گونه دارو، بهتر است اول با پزشک خود مشورت کنید. انواع داروهای آلرژی و حساسیت را می توانید از داروخانه رضوی پور تهیه کنید.
تغییر در رژیم غذایی برای درمان آلرژی
برخی از راهکار های زیر ممکن است به کاهش علائم آلرژی کمک کند:
- نوشیدن چای سبز هر روز صبح، چرا که چای سبز حاوی آنتی هیستامین طبیعی می باشد.
- در فصل گرده افشانی گل ها مثل بهار یا پاییز، غذا های پرادویه درست نشوند.
- هر روز میوه، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل مصرف شود.
- باید وزن را کنترل کرد زیرا چاقی احتمال آسم و آلرژی را افزایش می دهد.
- کاهش استفاده از نمک در رژیم غذایی، سبب بهبود عملکرد ریه می شود.
- مصرف میوه های استوایی، اسید های چرب امگا ۳، پیاز و پروبیوتیک هایی همچون ماست می تواند در درمان و کنترل آلرژی موثر باشد.